ÇOCUKLARDA BAŞ AĞRISI
Baş ağrısının sadece yetişkinlerde olabileceği düşünülür.Oysa 5-7 yaş arası çocukların yaklaşık % 20 sinde kronik baş ağrıları oluşuyor.
Daha büyük çocuklar baş ağrılarını tanımlayabilirler ancak bu yaştaki çocuklar ve daha küçükler bunu yapamazlar.
Araştırmacılar baş ağrılarını tiplerine göre ve ağrı oluşma mekanizmalarına göre sınıflandırmaktadırlar. Çocuklarda baş ağrılarını oluşturan 5 mekanizma vardır:
Gerilim Tipi: Birçok baş ağrısı boyun çevresindeki kasların kasılması ile oluşur. Çocuğunuzun gerilim tipi baş ağrıları yanlış postür, sıkıntı, üzüntü, depresyon sebepli olabilir.
Damarsal: Kafatası içindeki ve çevresindeki kan damarları ve arterler genişleyebilirler.Bu genişlemiş damarlar beraberlerindeki sinirlere bası yaparak ağrılara sebep olurlar.
Kafa içi basıncı: Bazı tumorler, hematom vs organik sebepler kafa içi basıncını arttırarak ağrılara sebep olabilir.
İltihaplar: Göz, kulak, burun, diş, sinus iltihaplanmaları baş ağrılarına sebep olabilirler.
Nörojenik veya Epileptik Baş ağrıları: Epilepsi ( sara) gibi bazı sinir rahatsızlıkları baş ağrısı sebebi olabilirler.
ÇOCUKLARDA GERİLİM TİPİ BAŞ AĞRILARI
Gerilim tipi baş ağrıları boyun çevresindeki kasların kasılarak oluşturduğu gerilim sonucunda ortaya çıkarlar. Çocuklarda görülen gerilim tipi baş ağrılarının çeşitli nedenleri vardır. Genellikle okulda iken görülür, oyun oynarken, yemek yerken veya istirahat ederken görülmez.
Sebepleri:
Stress: Stress , anksiyete veya depresyon büyüklerde olduğu gibi çocuklar da da baş ağrılarına sebep olabilir. Genellikle bu gerginlik okulda oluşmaktadır. Ancak bunun dışında depressif çocuklar da da baş ağrılarına rastlanabilir.
Bedensel gerilim: Postür bozuklukları, göz bozuklukları gibi bedensel arazlar çocuklarda gerilim tipi baş ağrılarına sebep olabilmektedir.
Açlık: Çocuklarda görülen gerilim tipi baş ağrıları bazen açlık gibi basit nedenlerle oluşabilmektedir. Uzun bir gece uykusundan sonra kahvaltı edilmeden okula gidilmesi veya öğün atlanması buna sebep olabilir.
Bazı iltihabi hastalıklar
Bazı tetikleyici yiyeceklerin yenmesi baş ağrısına başlatabilmektedir: Kafein, çikolata, bazı et ürünleri, bazı meyveler tetikleyici rol oynamaktadır. Bu yiyeceklerin hangileri olduğu çocuk takip edilerek öğrenilebilir.
Tedavi: Gerilim tipi baş ağrılarında önleyici tedavi olarak beta blokerler ve antidepressanlar kullanılabilmektedir. Hangi tür ilaçların ne miktarlarda kullanılacağına doktorunuz karar vermelidir. Oluşmuş olan baş ağrısının giderilmesi için ise nonsteroid antienflamatuarlar ve gevşeme egzersizleri yararlı olmaktadır.
ÇOCUKLARDA MİGREN:
7 yaş altındaki çocuklar genellikle migren ağrılarını tanımlayamazlar. 10 yaşlarına doğru ise giderek bu ağrıları tanımlamaya başlarlar. 7 yaş öncesi görülme sıklığı % 2,5 ; 7 yaş ile puberte arasında görülme sıklığı ise % 5 ler civarındadır.
Migren damarsal baş ağrısıdır. Damarlardaki genişleme ve daralmalar migrenin zonklama tarzındaki ağrılarını tetiklemektedir.
Ağrılar tekrarlamaktadır ve aralarda ağrısız dönemler vardır. Ağrı başlamadan önce aura adı verilen ve ağrının başlayacağını gösteren belirtilerin olduğu bir dönem olabilir. Aura esnasında çocuk dalgalanan çizgiler, parlak ışıklar, karanlık noktalar görebilir. Ancak bu aura dönemi bütün çocuklarda yoktur. Deride solukluk, aşırı yorgunluk, başın bir yanında veya alında zonklayıcı ağrı, karın ağrısı, kusma bulantı oluşur. Ruhsal durumunda değişiklikler, baş dönmesi, görme bulanıklığı, iştah artışı veya azalması eşlik edebilir. Migrenli çocukların % 70-90 ının ailelerinde de migren şikayetleri vardır ve çocuğun kişilik yapısı migrenli olan ebeveynine çok benzemektedir..
Parlak ve titrek ışıklar, gürültü, sinema veya TV, fiziksel veya ruhsal gerginlikler, anksiyete veya depresyon, tetikleyici rol oynamaktadır. Nadir olarak da aşırı yorulma ve çok fazla güneş ışığı migrende tetikleyici faktör olarak rol oynayabilir.
Tedavisinde doktorunuzun önerisi ile betablokerler veya antidepressanlar önleyici olarak, parasetamol ağrıların kesilmesi için kullanılabilir.
ORGANİK NEDENLİ BAŞ AĞRILARI:
Ateş: Baş ağrısı yüksek ateş sebebi ile oluşabilir. İlk olarak çocuğunuzun ateşini ölçmelisiniz.
Enfeksiyonlar: Baş ağrısı birçok enfeksiyon da oluşabilir. Enfeksiyon kulakta, idrar yollarında, akciğerlerde olabilir.
Kafa Travmaları: Düşme ve çarpmalar sonucu baş ağrıları çocuklarda sık görülür. Kafa travmalarında beyinde hasar olup olmadığı sadece klinik testlerle anlaşılabilir. Bu tür durumlarda mutlaka sağlık kuruluşuna götürünüz. Zaman ilerledikçe uyku hali, mide bulantısı ve kusma , bilinç kaybı gelişebilir.
Beyin Tümörleri: Baş ağrısı olan çocukların % 1 inden azında iyi huylu veya kötü huylu beyin tümörleri bulunmuştur. Tümör büyüdükçe baş ağrılarının şiddeti artar ve tümörün tipine ve yerine göre bazı başka bulgularda eşlik eder.
Menenjitler: Baş ağrısının yanında yüksek ateş, ense sertliği, zihinsel bulanıklık, uyku halide eşlik eder.