Lomber Dar Kanal Nedir ? (Omurgada Kanal Darlığı)
Omurgada dar kanal hastalığı bel fıtığı ile karıştırılan bir omurilik hastalığı olup toplumların yaş ortalamasının artması ve egzersiz yoksunluğu ile son 20-30 yıl içinde giderek görülme sıklığı artıyor. Dar kanal hastalığı genellikle ellili yaşlardan sonra görülen, bel bölgesinde omurilik kanalının daralmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. En sık ileri yaşlarda görülür. Yavaş yavaş gelişir. Ancak değişik nedenlerle daha genç bireylerde de ortaya çıkabilir.
Nedenleri
Hastaların doğuştan itibaren dar olan kanalları ileri yaşlarda omuriliğin bel bölümünü sıkıştırarak hastalığa neden olur.
Dejenerasyon: En sık nedendir. Yaşlanmayla birlikte omurlar arasındaki diskler büzüşür, omurlarda halk arasında kireçlenme tabir edilen kemik çıkıntılar ortaya çıkar ve kanalın daralmasına neden olur.
Omur Kayması: Doğuştan ya da sonradan gelişen omurların birbiri üzerinden kaymaları ve omurganın dengesinin bozulması lomber dar kanala neden olabilir.
Büyük Bel Fıtıkları: Omurilik kanalı içine hareket eden büyük fıtıklar da kanal daralmasına neden olabilir.
Belirtileri
- Lomber dar kanal olan hastaların klasik yakınmaları yol yürümekle, ayakta durmakla ya da oturmakla ortaya çıkan her iki kalça ve bacaklara vuran ağrılardır. Bel ağrısı olmayabilir.
- Hastalarda giderek yol yürüme mesafesi kısalır.
- Hastalar yürürken öne eğildiklerinde rahat eder, dik durmaktan kaçınmaya başlarlar.
- Hastalığın ileri evrelerinde kısa mesafe yürümekle bacaklarda kramplar ve son evresinde idrar kaçırma yakınmaları ortaya çıkabilir.
Tanı nasıl konur?
Omurilik kanalı darlığını göstermekte en iyi yol Magnetik Rezonans Görüntüleme’dir (MRG). X ışınlarının kullanılmadığı bu yöntemde omurilik ve sinirlerin bası altında olup olmadığı görüntülenebilir. Bir diğer yöntem Bilgisayarlı tomografidir. BT’de kemik yapılar daha iyi görüntülenir. Ayrıca hekim gerek gördüğünde sinir ileti çalışmaları (EMG, UP) ya da kan testleri de isteyebilir.
Tedavi
Lomber dar kanal; hastalarda bulgulara göre cerrahi ya da cerrahi olmayan tedaviler uygulanır. Bel kaslarını güçlendirici germe egzersizleri uygulanır. Bu egzersizler özel aygıtlarla yapılır. Gövde kasları güçlendirilerek hastanın bel çevresinde doğal bir korse oluşturulur. Daha ileri durumlarda omurilik zarı çevresine enjeksiyonlar yapılabilir. Hangi yöntemin uygulanacağına hekiminiz karar verecektir. Ancak korse kullanılması tavsiye edilen bir durum değildir.
Cerrahi tedavi
En etkin tedavidir. Geçmişte yapılan ve hastaların kaslarının iki taraflı açılıp tüm kanalın genişletilmesine gerektiren ameliyatlar artık geride kalmıştır. Fiksasyon yapılmayan bu grup hastalarda omurga kemikleri arasında kayma olabilmekteydi. Günümüzde posterior dekompresyon yapılan hastalarda eşlik eden rotoskolyoz vb patolojilerde düzeltilerek fiksasyon işlemi yapılmaktadır. Bu yöntem ileri yaş grubunda ve diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları gibi yandaş hastalıkları olan hastalarda güvenle uygulanabilmektedir.
Lomber Dar Kanal ameliyatı sonrası dönem
Hastalar ameliyat günü ayağa kaldırılır ve 2-3 gün sonra taburcu edilir.
- Hastalara ilk haftayı evde geçirmeleri ve omurga merkezi fizyoterapi bölümünce öğretilecek yürüme egzersizlerini yapmaları önerilir.
- Hastalar omurga merkezi fizyoterapi bölümünde gövde kök kaslarını geliştirmek üzere izometrik egzersiz programına alınırlar.
- Hastalar ikinci haftadan itibaren ev dışına çıkabilir ve günlük aktivitelerine dönebilirler.
Dar kanal hastalarında enstrümentasyon gerekli midir?
Halk arasında platin takılması olarak adlandırılan ameliyatlar dar kanal hastalarının büyük bölümünde kesinlikle gereksizdir. Ancak omur kayması nedeniyle gelişen omurga dengesizliği durumlarında uygulanması gerekebilir.
Konuyla ilgili videolar için tıklayınız.